Phong trào ăn đất đá của các bà bầu
Một số thai phụ tại Kenya ăn than, xà phòng, dưa chuột ri, nhưng rất nhiều người lại thèm thứ đá mềm có tên "odawa". Trung bình mỗi tuần những phụ nữ mang thai ở thành phố Nairobi - thủ đô Kenya - ăn 4 tấn đá mềm.
"Dường như có một thứ gì đó trong cơ thể thôi thúc tôi nhai odawa. Dù biết đó là hành vi điên rồ nhưng tôi không thể cưỡng lại. Nhiều lần tôi thức giấc giữa đêm khuya để tìm đá. Khi tôi đi khám, bác sĩ nói rằng cơ thể tôi thiếu sắt. Nhưng sau khi uống thuốc bổ sung sắt, tôi vẫn thèm những viên đá", Nancy Akoth, một phụ nữ có thai 4 tháng, kể.
Akoth chỉ là một trong số hàng trăm phụ nữ thích ăn odawa tại Nairobi. Họ có thể mua loại đá mềm này ở chợ Gikomba - nơi mà trước kia người ta chỉ bán cá và đồ cũ. Ngày nay số người bán odawa tại chợ tăng dần theo từng năm. Setephen Ndirangu, một thương nhân bán đá mềm, cho biết, phần lớn khách hàng của ông là phụ nữ.
Một cửa hàng bán odawa trong chợ Gikomba ở thành phố Nairobi. (Ảnh: BBC) |
"Người ta mua odawa của tôi để bán lại cho những phụ nữ mang thai. Mỗi bao đá nặng 90 kg được bán với giá 6 USD", ông nói.
Dù là một dạng đá, song odawa không đủ cứng để làm vỡ răng những thai phụ. Alice Ndong, một chuyên gia dinh dưỡng, khẳng định odawa chẳng có mùi vị gì. "Những viên đá ấy nhạt như bột mì sống. Tuy nhiên, nhờ tính chất mài mòn nên chúng có thể làm sạch răng khi người ta nhai", bà nói.
Ndong cảnh báo rằng thói quen ăn odawa có thể dẫn tới nhiều hậu quả tai hại. Nếu người ăn đá không uống đủ nước, họ sẽ bị táo bón trầm trọng, tổn thương gan và thận. Hệ tiêu hóa cũng gặp khó khăn trong việc xử lý dạng "thức ăn" kỳ quái này.
Các nhà khoa học của Đại học Kenya từng phỏng vấn 1.071 thai phụ tại bệnh viện phụ sản Pumwani ở Nairobi. Ít nhất 800 người thừa nhận họ từng ăn đất, đá, xà phòng và nhiều thứ không phải là thức ăn bình thường trong thời kỳ mang bầu.
Thói quen ăn đá vẫn bám theo nhiều phụ nữ khi con họ đã lớn. Sylvia Moi đã ngừng sinh con từ 14 năm trước, nhưng cô vẫn không thể cưỡng lại sự cám dỗ của odawa.
"Tôi chẳng thể làm được việc gì nếu không có đá mềm. Nếu không được ăn nó tôi cảm thấy mệt mỏi và đói. Tôi muốn từ bỏ thói quen điên rồ đó, nhưng không thể", bà nói.
Các chuyên gia cho rằng người ta thèm ăn đất, đá khi cơ thể thiếu các chất khoáng như canxi. Tuy nhiên, điều không may là odawa không có nhiều canxi. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng hành vi ăn đá có thể gây nên những hậu quả tai hại về mặt sức khỏe, như nhiễm ký sinh trùng, thiếu máu, biến chứng ở ruột.